اقدامات و فعالیت‌های مختلف گروه‌های تجزیه‌طلب دارای ابعاد سیاسی و نظامی است. فعالیت‌های مختلف این گروه‌ها، چندجانبه و دارای آثاری متفاوت است. به همین دلیل، پژوهش درباره اقدامات و عوامل مؤثر بر هم‌گرایی و واگرایی این گروه‌ها، به‌منظور تبیین راه‌های مقابله‌ای، ضرورت می‌یابد.
بالحاظ اختلاف این گروه‌ها در اندیشه و عمل، این سؤال و مسئله مطرح می‌شود که اقدامات مختلف این گروه‌ها چه آثاری دارد و نحوه بهره‌برداری از عوامل مؤثر در ایجاد هم‌گرایی، واگرایی و واگرایی درون‌گروهی در این گروه‌ها چگونه است.
از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران و با استفاده از تحلیلی چندجانبه، می‌شود فرض کرد: اقدامات و فعالیت‌های مختلف این گروه‌ها، موجب آثار مثبت و منفی گوناگونی می‌شود؛ آثار منفی، موجب هم‌گرایی گروه‌ها، و آثار مثبت، موجب واگرایی و ایجاد اختلاف بین آنها می‌شود.
این تحقیق که بنابر هدف کاربردی آن از روش تبیینی بهره برده است، به مطالعه رفتار گروه‌های تجزیه‌طلب و بررسی عوامل مؤثر بر هم‌گرایی و واگرایی این گروه‌ها می‌پردازد. به‌همین‌منظور، با برگزاری مصاحبه‌های متعدد و به‌قدر کفایت پژوهشی با کارشناسان خبره، مهم‌ترین عوامل هم‌گرایی، واگرایی و واگرایی درون‌گروهی گروه‌های تجزیه‌طلب واکاوی شده است.
براساس یافته‌های تحقیق، مشخص شد: عوامل مؤثر بر هم‌گرایی گروه‌ها در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی؛ و عوامل مؤثر بر بر واگرایی گروه‌ها در سه دسته اختلافات هویتی، سرزمینی و تعارضات سیاسی قرار دارند. همچنین عوامل مؤثر بر واگرایی درون‌گروهی عبارت‌اند از: تفاوت‌های رویکردی، تعارض راهبری و نحوه تعامل با گروه‌های اپوزیسیون دیگر.
این پژوهش برای مقابله با هم‌گرایی این گروه‌ها، علاوه بر ارائه روش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به وزارت اطلاعات، راهکارهایی نیز به سازمان‌های غیراطلاعاتی پیشنهاد می‌کند. هم‌گرایی تمام سازمان‌ها، داشتن طرح بلندمدت، تجمیع امکانات، اقدامات حقوقی و دیپلماتیک، و بهره‌برداری از قدرت رسانه‌ای بخشی از این راهکارها هستند.